Ukazało się opracowanie, które powinno zainteresować naszych czytelników dociekających, czy jesteśmy mieszkańcami Podlasia czy Mazowsza.
Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk – wydawca książki – tak o niej pisze:
PODLASIE NIEOCZYWISTE
Miło nam poinformować o najnowszej monografii IGIPZ PAN z serii Prace Geograficzne (278) autorstwa doktora Michała Konopskiego, która jest dostępna w wersji papierowej i elektronicznej: https://rcin.org.pl/dlibra/publication/274707/edition/238400/content
Książka dotyczy wpływu podziałów administracyjnych na modyfikację tożsamości terytorialnej na przykładzie Podlasia. Uwzględniono zmiany przebiegu granic regionów administracyjnych obszaru północno-wschodniej Polski od I Rzeczpospolitej po czasy obecne. Główny nacisk położono na czynnik reformy administracyjnej z 1999 r. i związane z nim zmiany podziału terytorialnego na poziomie regionalnym. Na podstawie przeprowadzonych badań społecznych (ponad 9 500 ankiet w 71 gminach) wykazano, że głównymi czynnikami modyfikującymi stopień identyfikacji z Podlasiem są: zajęcie, wyznanie oraz deklarowana narodowość. Obecny układ i toponimia regionów w znaczącym stopniu przyczyniły się do postrzegania Podlasia jako regionu administracyjnego, tj. województwa podlaskiego, zarówno przez jego mieszkańców, jak i społeczności obszarów ościennych. Określenia Podlasie i województwo podlaskie powszechnie funkcjonują jako synonimy. Instytucjonalizacja województwa podlaskiego nie zatarła jednak bogactwa kulturowego jego społeczności.
Wraz z kolejnymi fazami ewolucyjnymi Podlasia o odmiennych granicach i położeniu geograficznym, mamy do czynienia z „wędrującym” regionem i „podążającą” za nim (z pewnym opóźnieniem czasowym) tożsamością regionalną. Zanim ukształtują się więzi z nowo utworzonym regionem, przywiązanie do wcześniej sformalizowanego terytorium ulega stopniowemu wygaszeniu. W rezultacie, społeczność może utożsamiać się przez całe pokolenia z więcej niż jednym regionem (tzw. tożsamość hybrydowa). Dzieje się to przy względnym zakorzenieniu terytorialnym i ciągłości osadniczej społeczności północno-wschodniej Polski. Za proces „wędrowania” regionu w świadomości odpowiada nazewnictwo przypisane danemu terytorium. Toponim, obok granic i mieszkającej wewnątrz nich społeczności, stanowi kluczowy filar budujący tożsamość regionalną.
Zapraszamy do lektury!
